درس پانزدهم: خلاصه و دسته بندی مخارج حروف
✳️مخرج حرف: مخرج یعنی «محل خروج» و در تجوید عبارت است از:
«محل خروج حرف - جایگاه تولید حرف»
باید دانست که محدوده تولید «حرف» در انسان، به ۵ موضع اصلی تقسیم می شود که در این مواضع پنج گانه، مخارج حروف قرار دارد.
✳️مواضع پنج گانه دستگاه تکلم:
۱- جَوف
۲- حلق
۳- لِسان (زبان)
۴- شَفَتَین (دو لب)
۵- خَیشوم (بینی)
🔸️مواضع پنج گانه دستگاه تکلم
درس سیزدهم: تلفظ دو حرف «ن» و «و»
📝تلفظ حرف ن
✏نون، نام حرف بیست و پنجم از حروف الفبای عربی است.
این حرف از برخورد سرزبان به لثه دندان های پیشین بالا به تلفظ درمی آید.
هنگامی که سرزبان و لثه دندان های پیشین بالا به یکدیگر برخورد می کند تا حرف «ن» را به تلفظ درآورد؛ کناره های زبان به دندان های آسیای بالا (در هر دوطرف) می چسبد و راه خروج هوا را از طریق دهان مسدود می کند و به ناچار هوای سازنده حرف «ن» از حفره بینی خارج می شود. چنانچه در این لحظه تارهای صوتی نیز به ارتعاش درآید صدای حرف «ن» تولید می شود.
درس دوازدهم: تلفظ دو حرف «ل» و «م»
📝تلفظ حرف ل
✏لام، نام حرف بیست و سوم از حروف الفبای عربی است.
این حرف مانند «ل» فارسی به واسطه اتصال سرزبان به لثه دندان های نیش و پیشین بالا٬ از کناره های زبان به تلفظ درمی آید.
هنگام تلفظ حرف «ل» سر زبان به لثه دندان های نیش و پیشین بالا به آرامی برخورد می کند و راه عبور هوا را از این ناحیه مسدود می سازد. بنابراین مسیر خروج هوا به طرف کناره های زبان منحرف می گردد و از تنگه باریکی که بین دندان های آسیایی کوچک بالا و کناره زبان (از یک طرف و یا هر دو طرف) به وجود آمده است بدون سایش خارج می گردد و صدای حرف «ل» را تولید می کند.
درس یازدهم: تلفظ دو حرف «ق» و «ک»
📝تلفظ حرف ق
✏قاف، نام حرف بیست و یکم از حروف الفبای عربی است.
این حرف از برخورد انتهای زبان بزرگ به قسمتی از زبان کوچک (در مرز حلق و دهان قرار دارد) که مقابل آن قرار دارد ادا می شود. به طوری که هوا، پشت محل برخورد دو زبان (کوچک و بزرگ) حبس می شود و سپس بعد از لحظه ای با به ارتعاش در آوردن تارهای صوتی جریان می یابد و صدای حرف «ق» تولید می شود.
مانند:
أَقْ ٬ أَقَّ قَا ٬ قَ ٬ قًا
قِی ٬ قِ ٬ قٍ قُو ٬ قُ ٬ قٌ
#مخارج_حروف
